ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ Ε.ΛΑ.Σ.

Πριν από 70 χρόνια –στις 30 Οκτώβρη 1944- ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός, το ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ, ο Ε.Λ.Α.Σ. έμπαινε απελευθερωτής στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Αρκετές μέρες πριν την επίθεση του ΕΛΑΣ για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, η πόλη είναι περικυκλωμένη από τις μονάδες του ΕΛΑΣ.

Το 19ο Σύνταγμα Νιγρίτας καλύπτει το βορειανατολικό τομέα μέχρι το Επταπύργιο.

Το 3ο Τάγμα του 13ου Συντάγματος Κιλκίς καλύπτει την περιοχή από το Επταπύργιο μέχρι και την οδό Λαγκαδά. Η νότια πλευρά καλύπτεται από το 50ό και 16ο Συντάγματα.

Στις θέσεις αυτές όλα τα τμήματα παραμένουν σε ετοιμότητα μάχης,]

ταυτόχρονα όμως σφίγγει ο κλοιός γύρω από την πόλη.

Την ίδια στιγμή μικρές ομάδες των μονάδων αυτών, σε συνεργασία με τον εφεδρικό ΕΛΑΣ της πόλης προξενούν φθορές στα εχθρικά τμήματα και ταυτόχρονα προστατεύουν διάφορα καίρια σημεία και υποδομές της πόλης.

Στις 6 το πρωί, στις 30 του Οκτώβρη του 1944, αντιδρώντας στην επίθεση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ, τα γερμανικά τμήματα κάνουν δυο ανατινάξεις στο χώρο του λιμανιού.

Επιχειρούν επίσης να ανατινάξουν το παγιδευμένο κεντρικό υδραγωγείο της πόλης στην περιοχή της Παναγίας Φανερωμένης και την Ηλεκτρική Εταιρία. Τους προλαβαίνει όμως ομάδα του 3ου Τάγματος και τους αναχαιτίζει, σώζοντας έτσι το υδραγωγείο και την Ηλεκτρική, εξασφαλίζοντας την υδροδότηση και ηλεκτροδότηση της πόλης.

Άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ διασώζουν, επίσης, από την καταστροφή τις σιταποθήκες και το εργοστάσιο Αλατίνη.

Την ίδια στιγμή σε άλλα σημεία της Θεσσαλονίκης γίνονται σκληρές μάχες, όπως αυτή στη Μοναστηρίου. Η σκληρότερη από αυτές είναι με τους Γερμανούς και ταγματασφαλίτες στο κτίριο της ΧΑΝΘ, που λήγει με την παράδοση των φασιστικών δυνάμεων στα τμήματα του ΕΛΑΣ. Κάτω από τη συνεχή πίεση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ οι Γερμανοί και αρκετοί συνεργάτες τους αναγκάζονται να συμπτυχθούν στα υψώματα του Ωραιοκάστρου. Εκεί όμως τους περιμένει το 2ο Τάγμα του 13ου Συντάγματος.

Στις 2 μετά το μεσημέρι τα τμήματα της ΧΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ολοκληρώνουν την απελευθέρωση της πόλης.

Κι όμως∙ όλα αυτά τα ιστορικά γεγονότα αποσιωπούνται ή παραποιούνται από την επίσημη αστική ιστοριογραφία και διάφοροι ανιστόρητοι -προσπαθώντας να μειώσουν το ρόλο του ΕΛΑΣ στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης- ισχυρίζονται ότι οι Γερμανοί εγκατέλειψαν την πόλη αμαχητί και ότι τάχα μετά την αποχώρησή τους μπήκε στην πόλη ο ΕΛΑΣ!

Το παραμύθι βέβαια αυτό το ξεκινά από τότε, όταν το BBC δε δίστασε να αναγγείλει μετά τρεις μέρες ότι η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τα βρετανικά στρατεύματα κι ας ήξερε ότι μια μικρή μόνο ομάδα Άγγλων σε ένα φορτηγό αυτοκίνητο –που οδηγούσε ένας ελασίτης λοχαγός- μπήκε στη Θεσσαλονίκη μόλις στις 31 Οκτώβρη του 1944.

Η αλήθεια είναι βέβαια ότι ο ηρωικός ΕΛΑΣ με την παλικαριά και τις θυσίες του, διέλυσε την αντίσταση των ναζιστών κατακτητών και των συνεργατών τους και απελευθέρωσε την πόλη.

Η μεγάλη προσφορά του ΕΛΑΣ στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους ξένους και ντόπιους τυράννους της, γιορτάστηκε πανηγυρικά σε όλη την πόλη, με αποκορύφωμα όλων αυτών των εκδηλώσεων τη μεγάλη γιορτή στην Πλ. Αριστοτέλους, όπου λαός και αντάρτες έγιναν ένα. Στην ίδια συγκέντρωση διαβάστηκε, μέσα σε άκρατο ενθουσιασμό, η Διακήρυξη του ΕΑΜ.

Αυτό το μεγάλο και θρυλικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ, που ιδρύθηκε στις 27 Σεπτέμβρη 1941 ήταν που συσπείρωσε τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού στον αγώνα κατά της τριπλής κατοχής από τη ναζιστική Γερμανία, τις φασιστικές Ιταλία και Βουλγαρία.

Όλοι οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες είμαστε υπερήφανοι που το ΚΚΕ υπήρξε η ψυχή, ο καθοδηγητής και ο κύριος αιμοδότης του ΕΑΜ.

Αν και βαριά πληγωμένο το ΚΚΕ από τις διώξεις της μεταξικής δικτατορίας, με τον γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής Νίκο Ζαχαριάδη και εκατοντάδες πρωτοπόρα στελέχη του παραδομένα από τις αστικές κυβερνήσεις στις δυνάμεις Κατοχής, βρήκε τη δύναμη να σαλπίσει προσκλητήριο λαϊκής αγωνιστικής ανάτασης και να διαμορφώσει με τη δράση του τους όρους για να υψωθεί, για να πάρει σάρκα και οστά, η λαϊκή αντίσταση.

Αλήθεια τι έκαναν τότε οι αστικές πολιτικές δυνάμεις –πολιτικοί πρόγονοι των σημερινών- και η ντόπια ολιγαρχία του πλούτου όταν ο λαός στέναζε κάτω από τη μπότα του φασίστα κατακτητή μα εύρισκε τη δύναμη και μέσα από το ΕΑΜ πάλευε ενάντιά του;

Η πρωτοβουλία του ΚΚΕ για την οργάνωση της λαϊκής αντίστασης δεν είχε να αντιμετωπίσει μόνο την άγρια τρομοκρατία των δυνάμεων Κατοχής, αλλά και τη θέση και τη δράση των αστικών κομμάτων και της πλουτοκρατίας που καλλιεργούσαν την υποταγή και τη μοιρολατρία. Σε αντίθεση με τις ηγεσίες των αστικών κομμάτων που κινούνταν μεταξύ της ανοιχτής συνεργασίας με τον εχθρό, ή της φυγής σε ασφαλείς και προστατευμένους από τους Βρετανούς τόπους, το ΕΑΜ απέδειξε ότι ο λαός – η εργατική τάξη, η φτωχή αγροτιά και τα λαϊκά στρώματα των πόλεων – όταν είναι οργανωμένος και αποφασισμένος αναδεικνύεται στο μεγάλο πρωταγωνιστή της Ιστορίας.

Το ΕΑΜ έσωσε το λαό από την πείνα. Δημιούργησε φύτρα λαϊκής εξουσίας στις απελευθερωμένες περιοχές.

Τροφοδότησε τη λαϊκή πολιτιστική δημιουργία. Στις εκλογές σε συνθήκες Κατοχής για την εκλογή του Εθνικού Συμβουλίου της ΠΕΕΑ ψήφισαν για πρώτη φορά στην ελληνική Ιστορία οι γυναίκες και οι νέοι από 18 χρόνων.

Χάρη στους αγώνες του ΕΑΜ δεν στάλθηκε ούτε ένας εργάτης από την Ελλάδα να δουλέψει στα γερμανικά εργοστάσια, με εξαίρεση όσους είχαν συλλάβει ως ομήρους. Δεν στάλθηκε κανένας Έλληνας να πολεμήσει κατά

της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο ΕΛΑΣ καθήλωσε από 8 έως 12 μεραρχίες του εχθρού προξενώντας τεράστιες απώλειες στα στρατεύματα Κατοχής. Την άνοιξη του 1944 είχε ήδη απελευθερώσει τα 2/3 της χώρας.

Το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν τη λαϊκή νίκη ώστε να δικαιωθούν οι μεγάλες θυσίες και προσδοκίες του λαού, καθώς ηττήθηκαν μετά την απελευθέρωση από τις απροκάλυπτες επεμβάσεις του βρετανικού και αργότερα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, στο πλευρό της αστικής τάξης της Ελλάδας.

Ο ηρωικός αγώνας του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, του Δεκέμβρη του 1944 και η εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας το 1946 – 1949 αποτελούν κορυφαίες στιγμές της ταξικής πάλης στη χώρα μας που σφράγισε την ελληνική Ιστορία στον 20ό αιώνα.

Αποτέλεσαν και αποτελούν ορόσημο και απόδειξη ότι τη μεγάλη επαναστατική και πρωτοπόρα δύναμη του καιρού μας αποτελεί η εργατική τάξη. Ο ανυπέρβλητος μαζικός λαϊκός ηρωισμός, η τεράστια προσφορά στις μετέπειτα κατακτήσεις, όπως και τα λάθη που δυσκόλεψαν αυτόν τον ηρωικό λαϊκό αγώνα να φτάσει στην τελική νίκη με την κατάκτηση της εργατικής – λαϊκής εξουσίας, αποτελούν σήμερα πηγή έμπνευσης, διδαχής και συμπερασμάτων.

Έχοντας βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα από τις εποποιίες και τα λάθη του λαϊκού και εργατικού κινήματος, από τις πρωτόγνωρες κατακτήσεις του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε, αλλά και τα λάθη που οδήγησαν στην ανατροπή του, σαλπίζουμε σήμερα το δρόμο της λαϊκής κοινωνικής συμμαχίας και αντεπίθεσης για τη λαϊκή εξουσία και την αποδέσμευση από την ΕΕ και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.

Αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και νικηφόρα την άγρια ολομέτωπη επίθεση που δέχεται, από τα κόμματα και τις δυνάμεις του συστήματος για να σωθεί από την καπιταλιστική βαρβαρότητα της κρίσης, της φτώχειας και των πολέμων.

Γιατί ούτε ο φασισμός γεννιέται μόνος του και «αυθόρμητα» έξω από το καπιταλιστικό σύστημα. Το δυνάμωμά του και ιδιαίτερα η δυνατότητα ανόδου του στην εξουσία είναι επιλογή των μονοπωλίων, του κεφαλαίου. Το ναζισμό – φασισμό μπορεί να τον ξεριζώσει μόνο η συμμαχία της εργατικής τάξης με τους αυτοαπασχολούμενους μικρούς ΕΒΕ και τη φτωχή αγροτιά, η αντικαπιταλιστική – αντιμονοπωλιακή πάλη και συσπείρωση του λαού με στόχο την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων, για την εργατική – λαϊκή εξουσία.

Ο λαός να μην στηρίζει την πολιτική, την εξουσία του κεφαλαίου, παρασυρόμενος από συνθήματα, όπως το «να υποστεί θυσίες ο λαός είναι «πατριωτικό του καθήκον». Ότι χρειάζεται «εθνική συναίνεση», επειδή «είμαστε όλοι έλληνες»! Ή ότι με μια απλή αλλαγή κυβέρνησης, αλλά με την εκμεταλλευτική καπιταλιστική μηχανή σε πλήρη λειτουργία και εντός της ΕΕ θα δει άσπρη μέρα.

Είναι δυνατόν να έχει το ίδιο περιεχόμενο ο πατριωτισμός των  εργατών, των άλλων λαϊκών στρωμάτων με όλο αυτό τον συρφετό των καπιταλιστών, των κερδοσκόπων, των μεγαλοεργολάβων, των τραπεζιτών; Αυτοί πατρίδα και θεό τους έχουν το κέρδος, την εκμετάλλευση.  Ο λαός μας ξέρει να κάνει θυσίες, να δίνει τον καλύτερο εαυτό του. Κι αυτό το έκανε όταν η πατρίδα, η δική του πατρίδα κινδύνευε. Το απέδειξε σε κάθε κρίσιμη καμπή της ιστορίας.

Ο λαός μας δεν πρέπει να κάνει καμιά θυσία για την πλουτοκρατία! Οι μόνες θυσίες που αρμόζουν στο λαό μας, είναι οι θυσίες στον αγώνα για να ξημερώσει η δική του εργατική λαϊκή εξουσία, η μόνη που θα βάλει τέρμα στην κατρακύλα, στην εκμετάλλευση, στην ταξική αδικία, στην υποδούλωση της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων – συμμάχων της στους εκμεταλλευτές του κεφαλαίου, των μονοπωλίων και θα εξαλείψει οριστικά τις κρίσεις.

Αυτό είναι το πραγματικό περιεχόμενο -από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων- της επετείου της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τους ναζί, όλων των αγώνων του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Και η καλύτερη τιμή γι΄ αυτές τις επετείους είναι στις σύγχρονες συνθήκες να συνεχίζεις τους αγώνες τους.

Χρωστάμε πολλά στην ηρωική γενιά της αθάνατης εθνικής μας αντίστασης, του ΕΑΜ- ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, του ΔΣΕ, τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες που δεν λύγισαν στα πέτρινα χρόνια του ναζισμού – φασισμού, του ιμπεριαλιστικού πολέμου, που έδωσαν τη μάχη στις πόλεις και τα χωριά, στα άπαρτα βουνά με το όπλο στο χέρι, όπως και στα χρόνια της ένοπλης ταξικής πάλης ενάντια στην επίθεση που εξαπέλυσαν συντονισμένες όλες οι εγχώριες αντιδραστικές δυνάμεις, μαζί με την βρετανική και αμερικάνικη ιμπεριαλιστική συμμαχία τους, ενάντια στο εργατικό και λαϊκό κίνημα.

Χρωστάμε πολλά στους επώνυμους και ανώνυμους ήρωες του λαϊκού μας κινήματος, που έπεσαν στα πεδία των μαχών, που εκτελέστηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, πέρασαν τα πάνδεινα, για να κρατήσουν άσβεστη τη φλόγα του αγώνα, του παραδείγματος, της ιστορικής συνέχειας, στον αγώνα για να ξημερώσει ένα καλύτερο μέλλον για τις νέες γενιές.

Τιμή και δόξα στους αγωνιστές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ!